Πανοσιολογιωτάτου Καθηγουμένου Ἱ.Μ. Ξενοφῶντος Ἁγίου Ὄρους, ἀρχιμ. Ἀλεξίου

 

Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, ὡς φιλόστοργος μητέρα μᾶς χαρίζει μέσα στὸν κύκλο ἑκάστου ἔτους μεγάλους πνευματικοὺς σταθμοὺς γιὰ ψυχικὴ ἀνάταση καὶ εὐφροσύνη, γιὰ διόρθωση βίου καὶ κοινωνία ἀγάπης μετὰ τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἀδελφῶν μας.

Ἡ εἴσοδός μας στὴν ἁγία τοῦ Τριωδίου περίοδο ποὺ ἀρχίζουμε, μᾶς ἐτοιμάζει γιὰ νὰ διαπεράσουμε τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τὸ πέλαγος, ἔχοντες τὰ ἐφόδια ποὺ μᾶς παρέχουν οἱ ἀρχικὲς τέσσερις εὐαγγελικὲς περικοπὲς τοῦ Τριωδίου.

Ἡ Κυριακὴ τοῦ Τελώνου καὶ Φαρισαίου μᾶς προβάλει δύο πρόσωπα, ποὺ ἐκπροσωποῦν δύο ψυχικὲς καταστάσεις· τοῦ νομοταγοῦς ἀλαζόνος Φαρισαίου, ποὺ αὐτοδοξάζεται προβάλλοντας τὶς ἀρετές του καὶ κατακρίνει τὸν ἁμαρτωλὸ Τελώνη, ποὺ ταπεινωμένος καὶ συντετριμμένος ζητᾶ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, συναισθανόμενος τὴν ἁμαρτωλότητά του. Ἡ προσευχὴ τοῦ Φαρισαίου γίνεται ἡ αὐτοκαταδίκη του, λόγῳ τῆς ὑπερηφάνου διαγωγῆς του, ἐν ἀντιθέσει μὲ τὸν Τελῶνη, ποὺ δικαιώνεται παρὰ τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸ ταπεινὸ φρόνημά του, ποὺ τὸν ὁδηγεῖ στὴν ἀναγνώριση τῆς ἁμαρτωλότητός του καὶ στὴν ἐκζήτηση τοῦ θείου ἐλέους μετὰ συντριβῆς καρδίας.

Στὴν Κυριακὴ τοῦ Ἀσώτου μᾶς συγκλονίζει ἠ πατρικὴ ἀγάπη τοῦ Μεγάλου Θεοῦ, ποὺ μὲ ἄπειρη στοργὴ ἀγκαλιάζει τὸ χαμένο πρόβατο τῆς ποίμνης Του, ἀλλὰ καὶ ἡ εἰλικρινῆς μετάνοια τοῦ ἀσώτου υἱοῦ, ποὺ ταπεινὰ προστρέχει στὸ ἔλεος τοῦ Πατέρα του, σ᾿ Αὐτὸν ποὺ μὲ σκληρότητα τὸν ἐγκατέλειψε καὶ σκόρπισε τὸν βίο του «ζῶν ἀσώτως»! Στὴν παραβολὴ αὐτὴ ἀναφέρεται καὶ ἕνα δεύτερο πρόσωπο, ὁ πρεσβύτερος υἰὸς τοῦ καλοῦ Πατέρα, ποὺ ἔμεινε πιστὸς στοὺς πατρικοὺς κόλπους. Ὅμως ἡ πιστότης αὐτὴ ἐσκλήρυνε τὴν καρδία του καὶ τὰ σπλάγχνα τῶν οἰκτιρμῶν, ποὺ χαρακτηρίζουν τοὺς ταπεινοὺς καὶ ἀγαθοὺς δούλους τοῦ Θεοῦ, καὶ καταποντίσθηκε μέσα στὸ πέλαγος τῶν δικαιωμάτων καὶ τῆς ὀρθολογιστικῆς θεώρησης τοῦ πλούτου τῆς πατρικῆς στοργῆς καὶ θεϊκῆς ἀγάπης.

Ἡ τρίτη Κυριακὴ ἀναφέρεται στὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως. Μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ Κύριος πὼς στὴν Δευτέρα Του Παρουσία θὰ ἔλθει ἐν δόξῃ, γιὰ νὰ κρίνει τὸν κόσμο καὶ τὰ ἔργα μας, σύμφωνα μὲ τὸν νόμο τῆς ἀγάπης! Τὸ Εὐαγγέλιο τῆς ἀγάπης θὰ εἶναι ὁ κριτής μας, γιατὶ μᾶς διαβεβαιώνει ὁ Κύριος πὼς «ὅ,τι καλὸ πράξατε στοὺς ἀδελφούς σας, σ᾿ Ἐμένα τὸ κάνατε»! Γι᾿ αὐτὸ στὰ πρόσωπα τῶν συνανθρώπων μας νὰ ἀτενίζουμε τὸν Χριστό. Αὐτὴ ἡ εὐαγγελικὴ ἀλήθεια μᾶς ἐλευθερώνει ἀπὸ τὴν κατάκριση ποὺ μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἀδελφούς μας.

Ἡ τελευταία Κυριακὴ τοῦ Τριωδίου, ἠ λεγομένη «τῆς Τυρινῆς» ἢ Τυροφάγου, μᾶς εἰσάγει στὸν ἀγῶνα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Τὸ ἅγιον Εὐαγγέλιο τῆς ἡμέρας μᾶς διδάσκει γιὰ τὴν συγχωρητικότητα ποὺ πρέπει νὰ διακρίνει τὸν πιστό, γιὰ νὰ λαμβάνει ἀπὸ Θεοῦ τὸ ἔλεος καὶ τὴν ἄφεσι τῶν ἁμαρτιῶν του. Ἀκόμη μᾶς ὁμιλεῖ γιὰ τῆς νηστείας τὸν κανόνα. Ἡ ἐπίδειξη ὅτι νηστεύουμε μᾶς στερεῖ τῶν καρπῶν τῆς ἐγκρατείας. Ὁ Κύριος ἀναπαύεται στὰ ταπεινὰ καὶ τὰ ἀφανή. Τότε ὁ κόπος τῆς νηστείας εἶναι εὐάρεστος τῷ Κυρίῳ! Καὶ τελειώνει ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος μὲ τοὺς λόγους τοῦ Κυρίου, «μὴ θησαυρίζετε θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς», ἀλλὰ οὐρανίους θησαυροὺς ποὺ εἶναι τὰ ἔργα ἀγάπης καὶ εὐποιίας, τῆς ἐλεημοσύνης ἡ εὐγένεια ποὺ θεραπεύει τὶς ἀνάγκες τῶν συνανθρώπων μας.

Ὅλη ἡ περίοδος τοῦ Τριωδίου μᾶς ἀνοίγει τὴν πύλη τῆς μετανοίας καὶ μᾶς προετοιμάζει μὲ τὶς εὐαγγελικὲς ἀρετὲς τῆς ταπεινοφροσύνης, τῆς μετανοίας, τῆς ἀγάπης, τῆς συγχωρητικότητος, τῆς νηστείας καὶ τῆς ἐλεημοσύνης, γιὰ νὰ ζήσουμε θεοπρεπῶς, ἐν κατανύξει καὶ εὐλαβείᾳ, τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τὶς ἅγιες προκλήσεις, ποὺ θὰ μᾶς καλοῦν νὰ λατρεύσουμε τὸν ἐρχόμενο πρὸς τὸ ἐκούσιο Πάθος Σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστό, μὲ τὰ μεγάλα ἀπόδειπνα, τοὺς Χαιερτισμοὺς τῆς Παναγίας, τὶς προηγιασμένες θεῖες Λειτουργίες καὶ ὅλες τὶς λατρευτικὲς εὐκαιρίες, μὲ τοὺς κατανυκτικοὺς Ἑσπερινοὺς τῶν Κυριακῶν καὶ τὶς θεῖες Λειτουργίες τοῦ Μεγάλου Βασιλείου.

Ἡ πάνδημος ἀσθένεια ποὺ μαστίζει τὸν κόσμο μας καὶ ζοῦμε πανικόβλητοι καὶ ἐγκλωβισμένοι ἕκαστος εἰς τὰ ἴδια, συντροφιὰ μὲ τὸν ἐφιάλτη τοῦ φόβου, ὡς μὴ ὄφειλε, διότι ἔχουμε βεβαία τὴν μαρτυρία τοῦ Κυρίου ὅτι εἶναι «μεθ᾿ ἡμῶν», καὶ πρὸς Αὐτὸν ἡ ἐλπίδα, ἠ καταφυγὴ καὶ ἡ λύτρωση, δὲν εἶναι τὸ μέγιστον κακὸν ἐμπρὸς στὴν πανδημία τῆς ἀσωτείας καὶ ἀποστασίας ἀπὸ τὰ ἱερά μας καὶ ὄσια, ποὺ μὲ εὐκολία ἀρνούμεθα καὶ ἀποστασιοποιούμεθα.

Εὔχομαι ὀ καιρὸς τῆς μετανοίας, ποὺ εἶναι τώρα, νὰ ἀξιοποιηθεῖ ἀπὸ τὸν καθένα μας γιὰ νὰ ζήσουμε μὲ λαμπρότητα καὶ θεία εὐφροσύνη τὸ Ἅγιον Πάσχα!